Światło w kuchni powinno praktycznie podzielić pomieszczenie na wyraźne strefy. W każdej z nich oświetlenie spełnia inną funkcję. Pomyśl o tym, że lampa centralna nie wystarczy, jeśli kuchenne wnętrze jest duże. W projekt oświetlenia należy także wkalkulować odpowiedni design opraw, jeśli chcesz zachować aranżacyjną spójność. Przekonaj się, jakich błędów unikać, by zaprojektować profesjonalnie oświetlenie w kuchni.
Spis treści
Z tego artykułu dowiesz się:
- Jakie są zasady oświetlenia kuchni?
- Jak dobrać oświetlenie do kuchni uwzględniając jej aranżację?
Światło w kuchni nie tylko gwarantuje Ci rozświetlenie pomieszczenia wtedy, gdy tego potrzebujesz. To również dekoracja, która ma wyraźnie podkreślić atuty pomieszczenia. Jeżeli zastanawiasz się jakie oświetlenie do kuchni wybrać, wieź pod uwagę dwie rzeczy: funkcjonalność i estetykę.
Oświetlenie do kuchni – zasady projektowania światła
Planując oświetlenie w kuchni, warto zwrócić uwagę na ważne punkty w całym pomieszczeniu. One będą wydzielać poszczególne strefy – żeby były praktyczne, muszą być jasne. Są takie miejsca w kuchennym wnętrzu, które bez odpowiednich źródeł światła będą utrudniały prace. W planowaniu oświetlenia ważne jest, by zwrócić uwagę na:
- charakter pomieszczenia – ile lamp zastosujesz i jakie będą miały one funkcje, zależy od tego czy kuchenne wnętrze ma duży dopływ naturalnego światła, czy kuchnia jest bez okna; to najbardziej użytkowane pomieszczenie domu, które musi być maksymalnie jasne, dlatego lepiej wybierać energooszczędne źródła;
- wielkość kuchni – im większa, tym więcej źródeł światła potrzebujesz; precyzyjne światło musi mieć odpowiednią moc, przelicz więc metry na lumeny; średnio przyjmuje się, że górne oświetlenie powinno mieć 300-500 lumenów, natomiast oprawa kuchenna i żarówki w okapie kuchennym ok. 350-700 lumenów – wtedy nie będziesz miał problemów z przygotowywaniem dań,
- wysokość kuchni – jeśli kuchnia jest wysoka (2,7-3 m) możesz zdecydować się na modele wiszące; plafony sprawdzą się w niskim pomieszczeniu; inaczej oświetlisz wąską i długą kuchnię, a inaczej szeroką i kwadratową;
- układ mebli – prawidłowe światło powinno emitować równomierny promień lampy centralnej, ale ze względu na dużą ilość mebli kuchennych uzyskanie takiego charakteru jest trudne do osiągnięcia; górne szafki i półki zawieszone nad blatem roboczym uniemożliwiają jego oświetlenie za pomocą lampy na suficie, dlatego korzysta się z dodatkowych źródeł światła, by zminimalizować zacienione miejsca,
- styl aranżacyjny – wpływa nie tylko na design lamp, ale też na dobór ich ilości; kuchnia w stylu skandynawskim lub nowoczesnym potrzebuje więcej światła, jednak zupełnie różnych lamp.
O tym, jakie oświetlenie do kuchni wybrać musisz zdecydować już na etapie budowy domu.
Dobrze oświetlona kuchnia poprawia samopoczucie, a przebywanie w niej nie męczy oczu. Zaledwie kilka dodatkowych punktów świetlnych wzmacnia światło pośrodku pomieszczenia i niweluje cienie na obrzeżach. W kuchni zadbaj również o temperaturę światła.
Barwa światła do kuchennego wnętrza nie jest jednolita. Zmienia się wraz z funkcją, jaką pełni konkretne źródło.
- Oświetlenie ogólne – tradycyjne żarówki powinny mieć wartość około 2800 kelwinów i chłodniejsze światło.
- Oświetlenie funkcjonalne – zaleca się żarówki o neutralnej, białej barwie odpowiadającej mniej więcej 4000 kelwinów,
- Światło akcentujące – powinno być ciepłe. Sprawdzą się żarówki o temperaturze barwowej 2500 kelwinów i niższej.
Już wiesz, że w kuchni stosuje się trzy rodzaje oświetlenia. Każde z nich będzie emitować promień przez inną lampę. Ogólne światło stanowi centralną dekorację. Funkcjonalne jest przypisane do poszczególnych zadań, a dekoracyjne ma podkreślać atuty wnętrza.
Do wymienionych każdej ze stref będziesz potrzebować zupełnie innych modeli lamp.
Światło sufitowe
Jakie oświetlenie do kuchni zapewni Ci główne światło? Oświetlenie sufitowe we wnętrzu kuchni stanowią wiszące lampy, żyrandole, listwy sufitowe lub plafony. Kuchenne lampy wiszące mają różną postać – od klasycznych kloszy po elegancko zdobione modele. Są polecane do przestrzeni z wieloma źródłami światła – dzięki temu lampy sufitowe do kuchni muszą emitować mocnego światła, lecz mogą efektowne i pięknie się prezentować. W małej kuchni światłem centralnym może by jedna lampa lub parę punktów świetlnych w postaci oświetlenia LED, lub halogenowego. Takie rodzaje są idealne zwłaszcza do wąskich, niesymetrycznych gabarytów wnętrza, ale ich uniwersalny charakter pozwala na adaptację oświetlenia praktycznie w każdej, nowoczesnej kuchni. Regulowane reflektorki na listwach sufitowych pozwolą oświetlić zacienione kąty. Plafony kuchenne to idealna forma do małych i niskich przestrzeni. Ich design zaskakuje różnorodnością, ale najbardziej sprawdzą się wersje minimalistyczne. Żyrandole do kuchni są dedykowane wyłącznie dużym i przestronnym wnętrzom. Pięknie podkreślą tradycyjne i luksusowe wnętrza.
Światło boczne
Jeśli zastanawiasz się, jakie oświetlenie do kuchni sprawdzi się w formie bocznych źródeł, postaw na lampy boczne. W kuchni mają postać przede wszystkim lamp doświetlających szafki. Montuje się je w meblach w taki sposób, aby rzucały światło na blat. Mogą być montowane nad szafą lub pod szafą. Trudno je zastąpić czymś innym, ponieważ w takiej przestrzeni nie ma miejsca na inne oprawy. Oświetlenie szafkowe pozwoli Ci wygodnie przygotowywać posiłki, ale pełni także funkcję dekoracyjną – podkreśla kuchenne fronty. W przestronnych kuchniach stosuje się spoty i kinkiety. Pierwsze mają kształt listew z kilkoma regulowanymi żarówkami, ale występują także jako pojedyncze lampy. Spoty nadają się do montażu zarówno na suficie, jak i na ścianie. Kinkiety to ścienne oświetlenie, które dobrze się sprawdza, np. kiedy trzeba doświetlić stół przysunięty do ściany. Mogą być pojedynczym reflektorem lub mieć wysuwane i składane ramię. Kinkiety to obowiązkowe oświetlenie ścienne dużych kuchni. Do wyboru masz wersje tradycyjne i nowoczesne.
Światło dodatkowe
Jaka lampa do kuchni dobrze sprawdzi się w roli dekoracyjnego światła? Może mieć ona postać podłogowych lub nablatowych lamp. Lampy stojące w roli oświetlenia dodatkowego powinny designem korespondować z wnętrzem. Mogą mieć regulowany wysięgnik, który będzie praktycznym wsparciem, kiedy potrzebujesz doświetlić blat lub inną część kuchni. Rewelacyjnym pomysłem jest podświetlenie kuchennych mebli od wewnątrz np. w przeszklonej witrynie lub kuchennej szafce. Nowością są podświetlane szuflady. Zabieg coraz częściej stosowany w kuchni to oświetlenie LED-owe, czyli taśmy montowane w załamaniach sufitu podwieszanego.
Jeszcze kilkanaście lat temu tylko jedna lampa o większej mocy doświetlała przestrzeń. Obecnie światło jest w każdej strefie, co znacznie poprawia funkcjonalność pomieszczenia.
Oświetlenie poszczególnych części kuchni
Każdą sekcję podkreśla się innym rodzajem światła. Dzięki temu przy stole możesz pić kawę i jednocześnie czytać. Wnętrze nie może być ani za jasne, ani za ciemne.
Centralne oświetlenie w kuchni powinno być tak zamontowane, by światło było skierowane w dół lub odbijało się najpierw od sufitu, a później rozpraszało promienie na poszczególne sprzęty w kuchni. Jest to szczególnie istotne zwłaszcza w małych kuchniach, bo będzie optycznie powiększać przestrzeń.
Miejscowe światło kierunkowe zapewnienia prawidłowe oświetlenie stref roboczych. Powinno być jasne, ale nie może oślepiać. Miejsca pracy w kuchni rozjaśnia się światłem skupionym. Strefami, które w kuchni wymagają dodatkowego doświetlenia w postaci oświetlenia miejscowego, są:
- blaty robocze,
- stół kuchenny,
- zlewozmywak,
- kuchenka.
Oświetlenie kuchennego blatu i zlewozmywaka powinno być równomierne, z rozmieszczonymi oprawami, skierowanymi bezpośrednio na jego powierzchnię. Zaleca się światło o ciepłej barwie i wysokim współczynniku Ra, dzięki któremu wszystkie potrawy będą wyglądały naturalnie.
Oświetlenie pod szafkami kuchennymi może być wmontowane w dno szafek, w których instaluje się halogenowe żarówki. Inną opcją jest przymocowanie od spodu płaskich świetlówek liniowych, a także coraz bardziej popularnych taśm LED. Odległość między punktami nie powinna być większa niż 40-60 cm.
Oświetlenie nad szafkami kuchennymi rozjaśnia po otwarciu wnętrze szafek, ale też pełni dekoracyjną funkcję. Stosuje się lampki halogenowe, które montowane są na specjalnych wysięgnikach lub w umieszczonych nad szafkami płytach. Lampki instaluj pośrodku szerokości szafek.
Oświetlenie kuchenki zwykle funkcjonuje dzięki lampie umieszczonej w okapie kuchennym. Większość z nich ma już wbudowane światło. Może być ono jednak słabe, dlatego w takim wypadku dodaj taśmę LED lub oświetlenie punktowe skierowane na kuchenkę.
Oświetlenie stołu nie powinno oślepiać ani negatywnie wpływać na barwy podawanego na stole jedzenia. Lampa nad blatem powinna być powyżej linii wzroku osób siedzących. Przyjmuje się, że mebel o szerokości 120 cm powinien być doświetlony lampą zawieszoną około 50 cm nad stołem, a nad większymi modelami – około 80 cm nad blatem. Lampy powinny pasować do całości aranżacji. Nad okrągłym blatem świetnie będzie wyglądała okrągła lampa. Nad stołem kwadratowym powieś lampę składającą się z kilku źródeł światła różnej długości, a nad prostokątnym lampę, w której światła wiszących w rzędzie.
Oświetlenie do kuchni – aranżacyjne rozwiązania
Jakie lampy do kuchni będą spójnie wkomponowywać się w aranż pomieszczenia, zależy nie tylko od osobistych preferencji, ale także od stylu, w jakim jest ono urządzone. Design musi być dostosowany do mebli, stołu, a nawet do koloru ścian.
Kuchnia w stylu retro
Styl retro ma wiele odsłon – oprócz żyrandola wyróżnia również lampy wiszące i szczególnie popularne w tym nurcie kinkiety. Oświetlenie kuchni w stylu retro może mieć formę szklanych kul, kwiatowych kloszy, materiałowych abażurów lub być stylizowane w kształcie świeczników. W starej kuchni zauważa się także lampy stojące i nablatowe. Trend może mieć charakter pałacowy i wtedy lampą centralną jest duży żyrandol albo prezentuje stylistykę lat PRL-owskich w postaci mlecznych kloszy. Warto pamiętać, by zachować epokową spójność lamp. Wiktoriańskie retro nie będzie się korzystnie komponowało z retro lat 50. Kuchnie w starym stylu podkreśla się głównie ciepłym światłem.
Skandynawski styl w kuchni
Jakie oświetlenie do kuchni charakteryzuje kuchnie w stylistyce krajów północnych? Lampy są proste i lekkie w formie. Do kuchni najlepiej zamontować wiszące wersje, które skutecznie rozjaśnią przestrzeń nad blatem roboczym lub oświetlą kącik jadalniany. Oświetlenie kuchenne w typie skandynawskim może mieć dwa nurty aranżacyjne. Pierwszy jest sielski i przytulny – prezentuje drewniane, surowe oprawy. Drugi jest bardziej minimalistyczny, pełen chłodnego wzornictwa. Taki trend polubi się z lampami z białego szkła, porcelany lub tworzyw sztucznych, koniecznie musi być uzupełniony o metalowe elementy w kolorze czerni lub srebra.
Oświetlenie do industrialnej kuchni
Wnętrza kuchenne w stylu industrialnym charakteryzują się minimalizmem. Lampy do kuchni są również proste i najczęściej mają kolor czarny lub miedziany – są dopełnieniem szarych ścian. Bardzo modne w industrialnej kuchni są lampy wiszące, przybierające najczęściej formę:
- odwróconej, metalowej misy – materiał, z którego wykonany jest klosz, podlega często sztucznemu postarzaniu, może mieć nierówną fakturę lub widoczne wgniecenia,
- nagiej, dużej żarówki – najpopularniejsze emitują ciepłe światło i są wykonane z żółtego szkła; wiszą na sznurku lub gumowym kablu,
- dużej żarówki umieszczonej w drucianym kloszu – zabezpiecza żarówkę przed stłuczeniem i jest dekoracją.
Innym modelem jest reflektor, który może być małym kinkietem ściennym lub dużą lampą podłogową. W tym stylu ważne jest rozmieszczenie światła. Nad kuchennym stołem lub wyspą montuje się kilka lamp, które tworzą symetryczną bądź niesymetryczną kaskadę.
Lampy w kuchni luksusowej
Luksus to błysk i elegancja, dlatego modele lamp do takiej kuchni są połyskujące i szykowne. Jaką lampę wybrać do kuchni urządzonej w stylu glamour? Obowiązkowo model wyposażony w szklane i kryształowe zdobienia. Sięgaj także po lampy w odcieniach: fioletu, różu, złota lub srebra. Spotyka się także czarne i białe rodzaje, które uwodzą przepychem. Styl glamour w kuchni wyróżnia się połyskującymi tkaninami. Postaw na modele abażurowe. W dużej kuchni nie może zabraknąć kryształowego żyrandola, który przypomina królewski świecznik ozdobiony błyskotkami.
Jeżeli szukasz zupełnie niebanalnej wersji oświetlania do kuchni, sprawdź futurystyczne i nowoczesne lampy. Co powiesz na egzemplarz, który przypomina gałąź z siedzącymi na niej ptakami? A może do Twojej kuchni będzie pasował klosz w kształcie kapelusza? Dla osób lubiących przedmioty z duszą polecamy materiałowe lampy obszyte koronką, szarym płótnem lub plecione z makramy. Hitem światowych trendów są także klosze oplecione ptasimi piórami. Kreatywność nawet w przypadku kuchennego oświetlenia coraz częściej łamie schematy i zaskakuje formą.
Aby nie popełnić żadnych błędów w projektowaniu kuchennego oświetlenia, pamiętaj, żeby:
- zapewnić wnętrzu kuchni dużą jasność – doświetl każdy kąt i każdą strefę wnętrza,
- zsynchronizować ze sobą rodzaje oświetlenia kuchennego – wszystkie sekcje powinny mieć swoje punkty świetlne, ale jedne nie powinny zakłócać pracy drugich; harmonijnie połącz centralne, boczne i dekoracyjne źródła światła stosując w nich odpowiednią temperaturę,
- unikać dużego urozmaicenia – jeśli górne oświetlenie jest nowoczesne, np. w stylu industrialnym, to tradycyjne kinkiety na ścianach nie będą do niego pasować.
Projektując oświetlenie w kuchni, miej na uwadze ergonomię lamp. Ich rodzaje nie tylko wpływają na estetykę wnętrza, ale przede wszystkim pozwalają na bezpieczne korzystanie z pomieszczenia. Komfortowa kuchnia to miejsce dobrze oświetlone. Zaplanuj, w jaki sposób i za pomocą jakich rozwiązań osiągnąć najlepszy efekt.
Oj tak, oświetlenie odgrywa dużą rolę w domu, a tym bardziej w kuchni. Na pewno musi być oświetlenie nad blatem roboczym i stołem. A ja akurat mam w kuchni dość ciemną cegłą z ceglanego renesansu, którą uwielbiam więc oświetlenie musi ją pięknie podkreślać, ale też ułatwiać nam codzienne funkcjonowanie w kuchni i ogólnie w domu 🙂